بالا بودن نیترات جذب شده از کودهای ازته در سبزیجات

بالا بودن نیترات جذب شده از کودهای ازته در سبزیجات و آب برای انسان و دام زیانبار است. غلظت بالای نیترات زمانی که برگ‌ها، دمبرگ‌ها و ساقه‌هایشان ماده غذایی را تشکیل دهند، می‌تواند مشکل ایجاد کند.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز به نقل از ایرنا ، مهندس مهدی صادقی‌پور مروی، کارشناس آب و خاک موسسه تحقیقات کشاورزی ورامین، گفت بالا بودن غلظت نیترات در درون گیاه برای آن زیان آور نیست اما مصرف آن برای انسان مشکلاتی ایجاد می‌کند.
نیترات سدیم که به آن “شوره” هم گفته می‌شود، به عنوان عامل نگهدارنده و عامل ضد باکتری عمل می‌کند ولی میزان بالای آن انسان مضر است.
ناهید شوقی کارشناس تغذیه و رژیم درمانی و عضو انجمن تغذیه ایران به ایرنا گفت وجود نیترات اگر طبیعی باشد زیانبار نیست ولی اگر بطور مصنوعی این میزان افزایش یابد برای بدن خطرناک است و آن میزان اضافی آن در بدن تبدیل به نیتروزامین و نیترید می‌شود که سرطان زا است.
به گفته او این ماده در سبزیجاتی که بطور طبیعی و مقدار کم وجود دارد زیانبار نیست ولی میزان بالای آن منجر به سرطان‌های دستگاه گوارشی در انسان می‌شود.
مهندس صادقی پور گفت سبزیجاتی که از میوه(مانند گوجه‌فرنگی، کدو،…) و گل(گل کلم) آنها استفاده می‌شود نیترات کمتری دارند و نیترات موجود در سبزیجات، با پخته شدن، کم می‌شود.
به گفته این کارشناس آب و خاک، مصرف بیش از حد کودهای ازته باعث افزایش غلظت نیترات در اندام‌های قابل مصرف سبزی‌ها می‌شود و غلظت زیاد نیترات در علوفه و در آب آشامیدنی انواعی از مسمومیت‌ها را تا حد مرگ در دام‌ها ایجاد می‌کند.
تحقیقات نشان می‌دهد فقط ‪ ۳۰‬تا ‪ ۴۰‬درصد کودهای ازته افزوده شده به خاک توسط گیاه جذب و بازیافت می‌شود و بقیه به آب‌های زیرزمینی و سطحی راه می‌یابد.
این کارشناس آب و خاک گفت غلظت نیترات در آب نیز مشکل‌ساز خواهد بود به گونه‌ای که آخرین مرگ و میر شایع در انگلستان در سال ‪ ۱۹۵۰‬مربوط به غلظت ‪ ۲۵۰‬میلی‌گرم نیترات در هر لیتر آب آشامیدنی اعلام شده است.
صادقی گفت: تحقیقات نشان می‌دهد که غلظت نیترات در سبزی‌های کنسرو شده معمولا خیلی کمتر نسبت به سبزی‌های تازه است.
ویدر ادامه با بیان مثالی از اسفناج کنسرو شده افزود: غلظت نیترات در اسفناج‌های کنسرو شده ‪ ۴۰‬درصد کمتر از اسفناج‌های تازه است زیرا زمانی که فرایند کنسرو کردن انجام می‌گیرد شستشوی نیترات به وجود می‌آید و مقدار زیادی از نیترات در بخش مایع اسفناج پخته باقی می‌ماند.
کارشناس بخش آب و خاک مرکز تحقیقات کشاورزی ورامین اظهار داشت: در صورت پختن سبزی‌ها غلظت نیترات آنها کاهش می‌یابد.
وی همچنین در خصوص زمان برداشت سبزی‌ها گفت: غلظت نیترات در سبزی ها بین ساعت ‪ ۴‬تا ‪ ۸‬صبح در بالاترین و در ‪ ۴‬بعدازظهر در کمترین میزان است.
صادقی با اشاره به حساس بودن سبزیجات نسبت به نور، گفت تاریکی باعث تجمع نیترات در گیاه می‌شود و روشنایی هوا باعث می‌شود تا نیترات در گیاه فعال و به سایر مواد تبدیل شود.
منبع:سایت پزشکان بدون مرز http://www.pezeshk.us
ابراهیم ندرلو مدیر سایت مهندسی بهداشت محیط و صنعتی- سایت موِژ